ΜΑΘΕ ΞΕΝΕ...

Αλήθειες και ψέματα που πρέπει να λέμε στους τουρίστες

Οι απορίες της κάθε Χέλγκας:

• Μα πού είναι η αρχαία αίγλη της Αθήνας;

Θαμμένη. Σκόνη στο χρόνο. Δεν φαίνεται τίποτα. Η αρχαία Αθήνα εξανεμίστηκε, ερήμωσε και όταν ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα του νέου κράτους το 1833, είχε μείνει απλώς ένα λασποχώρι τριάντα χιλιάδων κατοίκων. Ευτυχώς μετά έφτιαξε και τώρα είναι μία σύγχρονη μεγαλούπολη με όλες τις ανέσεις (φως, νερό, τηλέφωνο, φωταέριο, ADSL κλπ).

• Μα τι είναι αυτό το μικρό άσπρο πράγμα πάνω σ’ εκείνον τον βραχώδη λόφο;

Ο Άη-Γιώργης του Λυκαβηττού, Φριτς. Αρχικά είχε ανατεθεί στον αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλερ να σχεδιάσει το Μνημείο Ανεξαρτησίας κι εκείνος οραματίστηκε ένα μεγαλείο - μαρμάρινες σκάλες, αίθρια, αγάλματα, κήπους, καταρράκτες... Αλλά τελικά όλα έμειναν στα σχέδια. Το Ελληνικό Κράτος δήλωσε ότι «το ταμείον είναι μείον» κι όλοι αρκέστηκαν στο μικρό, ταπεινό εκκλησάκι, συμβολικό της κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής (άσχετο) και της θρησκείας μας.

• Μα τελικά είναι ο Άγιος Γεώργιος προστάτης της Αθήνας;

Όχι ανόητε, γιατί τότε θα λεγόταν Athens – Georgia. Προστάτιδα της πόλης είναι η θεά Αθηνά επειδή μας δώρισε το μικρό, ταπεινό δέντρο της ελιάς και ήταν σοφή (κάτι που μας χαρακτηρίζει άλλωστε ως κατοίκους της πόλης αυτής). Για άγνωστο λόγο, ο τότε βασιλιάς Κέκροπας δεν διάλεξε ως προστάτη της πόλης τον δεύτερο υποψήφιο, τον θεό Ποσειδώνα ο οποίος μούτρωσε, μας καταράστηκε να μην έχουμε νερό κι από τότε μας τρώει η ξεραΐλα. Τόσο Κατίνα κι αυτός.

• Και γιατί βλέπω παντού κουκουβάγιες;

Γιατί είναι το προστατευόμενο πουλί της θεάς Αθηνάς και αναγκαστικά μας κατσικώθηκε κι εμάς. Την έχουμε βάλει παντού: από το πρώτο νόμισμα της πόλης, την δραχμή, μέχρι στο euro, σήμα στα σχολικά βιβλία, μέχρι μπρούτζινο πρες-παπιέ την κάναμε. Έλεος.

• Μα γιατί όλα τα κτίρια είναι ίδια και άσχημα;

Θα σου απαντήσω με τα λόγια που είχε πει κάποτε η τέως δήμαρχός μας, Κυρία Ντόρα: «Ενώ όλη η πόλη φαίνεται να είναι μία θάλασσα από πολυκατοικίες, έχει πολλά να προσφέρει αισθητικά. Για παράδειγμα, οι περισσότερες από τις πολυκατοικίες αυτές είναι γενικά πολύ καλύτερης ποιότητας από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη, αλλά πολύ υποβαθμισμένες σαν εμφάνιση από το καυσαέριο, τις διαφημίσεις και τα σώματα των κλιματιστικών».

• Ναι, αλλά γιατί όλες οι περιοχές της πόλης, και πλούσιες και φτωχικές, δείχνουν το ίδιο – φτωχικές; Μόνο αν μπεις μέσα στα σπίτια μπορείς να καταλάβεις της διαφορά.

Γιατί σε αυτή την πόλη γεννήθηκε η Δημοκρατία, παλιοβάρβαρε. Ορίστε, νά’ τη λοιπόν, μπροστά σου.

• Μα γιατί πολλά graffiti είναι μαζεμένα μαζί στα ίδια σημεία;

Για να μη τρέχουν οι διαφημιστικές πάνω κάτω να ψάχνουν τους νέους καλλιτέχνες. Τους προτιμούν συγκεντρωμένους κοντά, σε «εντεταλμένες προς κάλυψη επιφάνειες».

• Μα τι θα πει «malaka»;

Wanker, Χέλμουτ. Είναι το πιο συνηθισμένο λεκτικό πείραγμα των Αθηναίων. Αν συνοδεύεται και από συγκεκριμένη χειρονομία, τότε είναι προσβλητικό. Αλλιώς, είναι φιλικό (dude), μερικές φορές και τρυφερό. Στο γήπεδο και στο δρόμο δεν είναι ποτέ φιλικό.

• Και τι είναι αυτή η χειρονομία με την ανοιχτή παλάμη σαν «take five» που κάνετε;

Λέγεται μούντζα και είναι προσβλητική χειρονομία κατάρας, με ρίζες στο αρχαίο Βυζάντιο (πέταγμα λάσπης στα μούτρα αλυσοδεμένων αιχμαλώτων όταν περνούν από μπροστά σου). Στο κυκλοφοριακό συνοδεύεται από την ιαχή «Νααα! Μαλάκα!» Αν συνοδεύεται από γέλιο, τότε απλώς έχεις πει κάποιο καλό καλαμπούρι.

• Μα γιατί στο δρόμο με κοιτάνε όλοι κατάματα;

Οι Αθηναίοι καρφώνονται ανοιχτά σε ο,τιδήποτε τους τραβάει την προσοχή. Δες το σαν φιλοφρόνηση.

• Μα γιατί ερημώνει η Αθήνα τα μεσημέρια;

Γιατί, ειδικά το καλοκαίρι, η ζέστη κορώνει, αθώε άσχετε Ισλανδέ. Τα μαγαζιά κλείνουν μεταξύ 3 με 5 για λίγη ξεκούραση αν και η παραδοσιακή μεσημεριανή siesta φθίνει όλο και περισσότερο για τους εργαζόμενους Αθηναίους. Για τους υπόλοιπους ισχύει. Τρώμε μεγάλα γεύματα και μένουμε ξύπνιοι έως αργά τη νύχτα.

• Μα γιατί δεν σταματάνε τα ταξί στο δρόμο;

Πρέπει να κάθεσαι όσο πιο έξω στο δρόμο τολμάς και να απλώνεις το χέρι σου στα περαστικά ταξί, ουρλιάζοντας προς στον οδηγό τον προορισμό σου (γενικότερα · όχι συγκεκριμένη οδό). Αν ταιριάζει με τις προτιμήσεις του μπορεί και να σε βάλει στο αυτοκίνητο, μαζί με άλλους 3-4 που θα είναι ήδη μέσα διπλοφορτωμένοι. Αν είσαι ντροπαλός, διακριτικός ή υπερ-ευαίσθητος στην απόρριψη, ξέχνα το. Αν κάνεις μπαμ από μακριά ότι είσαι ξένος, τότε βρίσκεις πιο εύκολα αλλά όλα στη ζωή πληρώνονται, buddy, να το ξέρεις.

• Μα γιατί οι υπάλληλοι στα καταστήματα με ακολουθούν από πίσω; Στην πατρίδα μου έχουμε self service.

Εδώ βασικά φοβούνται μη τσουρνέψεις τίποτα, παλιολιγούρη. Και γι αυτό, σε προσέχουν διακριτικά. Αν σε πιέζουν κάπως περισσότερο για να αγοράσεις κάτι, το κάνουν από ευγένεια και παραδοσιακή filoxenia. Επίσης λατρεύουν τα παζάρια. Αν θέλεις να δεις πωλήτριες ακούνητες, αγέλαστες και παγωμένες, να πας στο Κολωνάκι. Γιού νόου Κολονάκι;

• Μα γιατί υπάρχουν παντού διπλοπαρκαρισμένα με αναμμένα τα alarm;

Γιατί οι οδηγοί έχουν κατέβει μισό λεπτάκι να πάρουν ψωμί από το φούρνο κι έφτασαν.

• Μα τι είναι αυτό με το “psomee”, και “psomee” , και “psomee” όλη την ώρα;

Μας αρέσει το ψωμί. Μόνο το φρέσκο και σε μεγάλες ποσότητες. Ο προστάτης των φουρνάρηδων είναι ο Άγιος Παντελεήμων.

• Μα τι είναι τα «skyladika»;

Σημαίνει μουσική για σκύλους ή με τέτοιο τρόπο πειραγμένα τα μικρόφωνα (για να καλύπτουν φωνητικές αδυναμίες) ώστε τα τραγούδια να ακούγονται σαν γαβγίσματα. Είναι εμπορικά σκουπίδια υποκουλτούρας, μπέρδεμα παλιών ρεμπέτικων με κλεμμένα Αραβικά, αμανέδες, pop και άγριο, πρόστυχο ύφος που μιλάει κυρίως για την σκανδαλώδη ερωτική ζωή του καλλιτέχνη (ερωτική διαθεσιμότητα, χωρισμοί, προδοσίες, ρουφιανιές, εγκατάλειψη συζυγικής στέγης, νυμφομανία, εκδίκηση, ξυλοδαρμός κ.α.). Γουή λαβ ντράμα, Χέλμουτ.

• Μα τι είναι ο «mangas»;

Το macho αρχέτυπο στην Ελληνική παρα-φιλολογία της αρρενωπότητας. Όταν χορεύει ο μάγκας οι άλλοι γύρω του κάνουν τουμπεκί ψιλοκομμένο και γονατίζουν γύρω του να του βαράνε παλαμάκια στον ρυθμό. Κατάλαβες Φρήντριχ; Ο μάγκας γαμάει και δέρνει. Καμιά φορά είναι και τζάμπα.

• Και τι είναι το τσιφτετέλι;

Τούρκικος ερασιτεχνικός χορός της κοιλιάς που κινεί τους γοφούς σαν ερωτικό κάλεσμα και το χορεύουν τέλεια οι μάγκες (επειδή έχει μεγάλο βαθμό δυσκολίας).

• Μα γιατί είναι πάντα γεμάτοι οι κάδοι ανακύκλωσης;

Οι Αθηναίοι έχουν έντονη οικολογική συνείδηση αλλά, λόγω έλλειψης της κατάλληλης ενημέρωσης από κράτος, οικογένεια και εκκλησία, και λόγω τετρακοσίων χρόνων σκλαβιάς στους τούρκους που παρόλ’ αυτά δεν αλλοίωσε το θρήσκευμα, την παιδεία και την εθνική τους ταυτότητα, ακόμα δεν ξέρουν να ξεχωρίσουν καλά τα σκουπίδια τους (χαρτί – γυαλί – πλαστικό) κι έτσι μπερδεύουν τους κάδους και πετάνε τα γυαλικά στα χαρτιά και τα χαρτιά στα πλαστικά και τούμπαλιν ή και όλα μαζί σε όποιο κάδο βρουν ελεύθερο, οπότε τα ειδικά απορριμματοφόρα δεν μπορούν να αδειάσουν τους μπερδεμένους κάδους ανακύκλωσης για να μην μπλοκάρει το μηχάνημα και γίνει καμιά έκρηξη και τότε θα είναι ακόμα μεγαλύτερη η οικολογική καταστροφή του πλανήτη.

• Μα γιατί δεν έχει απαγορευτεί ακόμα το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους και στους χώρους εργασίας στην Αθήνα;

Έχει απαγορευτεί.

• Μα γιατί οι στρατιώτες της Βουλής σας φοράνε φούστα;

Είναι εύζωνες, άσχετε. Ομηρικός όρος για τα επίλεκτα τάγματα στρατιωτών «καλά ζωσμένων». Η φουστανέλα, ιτ’σ λάικ γιόρ κιλτ. Έχει 30 μέτρα βαμβακερό ύφασμα ποπλίνα άλφα άλφα και 400 πλισέδες άψογα σιδερωμένους (συμβολικό για τα 400 χρόνια σκλαβιάς μας στα Αγαρηνά σκυλιά). Για να γίνεις εύζωνας πρέπει να είσαι πάνω από 1.87, ανόητε Σουηδέ. Λεβέντης και εύρωστος. (Σκέψου μόνο πως θα φαινόταν με την φουστανέλα και το καλτσόν, αν ήταν κοντοί και αδύνατοι...) Αν θες μπορείς να σταθείς δίπλα τους και να βγάλεις φωτογραφία, βάρδα μόνο μη βρεθείς στο πέρασμά τους όταν κινούνται, στην αλλαγή φρουράς. Είναι υποχρεωμένοι ό,τι βρίσκεται στο διάβα τους να το κλωτσάνε με τα 46 νούμερο τσαρούχια τους και τα καρφιά στις σόλες. Τσαρούχια ις δε ποπ-πομ σουζ, γιού αντερστάντ Φριτς;

• Μα γιατί έχουν πομ-πομ φούντες τα τσαρούχια τους;

Τα τσαρούχια τα φορούσαν για να μπορούν να σκαρφαλώνουν στα βουνά, στον αγώνα για την απελευθέρωση από τους Τούρκους το ‘21. Τρία κιλά πάει το κάθε τσαρούχι, μάγκα. Κι έχει επάνω του 60 πεταλόπροκες. Και η άκρη του μπροστά είναι μυτερή και μεταλλική, σαν όπλο (για κλωτσιές). Για λόγους διακριτικότητας όμως, η μεταλλική μύτη κρύβεται με το κάλυμμα της φούντας, η οποία χρησιμεύει και σαν καθαριστικό βουρτσάκι για το απέναντί της τσαρούχι.

• Και τα σανδάλια;

Μελισσινός, Μοναστηράκι. Τα φόρεσαν από τους Beatles μέχρι την Jackie-O.

• Μα γιατί δεν έχετε πάρκα;

Έχουμε τον Εθνικό Κήπο που είναι ο πνεύμονας της πόλης και προς το παρόν τα καταφέρνει μια χαρά. Τον έχουμε ανακηρύξει εθνικό δρυμό κι έτσι τον αφήνουμε να φουντώνει μόνος του, χωρίς επέμβαση από ανθρώπινο χέρι. Στις φυλλωσιές του ζει άγρια πανίδα (παπάκια, χελώνες και μία φραγκόκοτα).

• Μα τι διαφορά έχει το «gyro-pita» με το «souvlaki»;

Ο gyros είναι κρέας ψημένο στο στριφογυριστήρι, Χέλμουτ. Το τρως με ντομάτα, πατάτα και τζατζίκι, τυλιγμένο σε πίτα και λαδόκολλα. Αν γουστάρεις του βάζεις μέσα κανα κεμπάμπ (ψητός κιμάς με μπαχαρικά) ή κομματάκια κρέας ψημένα σε καλαμάκι (το original σουβλάκι). Τον gyros μπορείς να τον πεις και doner αλλά είναι τούρκικης προέλευσης και το κρέας είναι κομμένο σε πιο χοντρές φέτες από τον gyros. To θέμα είναι να τα έχεις όλα τυλιγμένα σε ψωμί pita, φίλε. Τελευταία μαλώνουν πολύ οι Αθηναίοι με τους Θεσσαλονικείς για το ποιός το λέει πιο σωστά: Σουβλάκι καλαμάκι; Πίτα καλαμάκι; Πίτα γύρο; Και να μη με ρωτήσεις για την bougatsa me krema Χέλμουτ γιατί δεν έχω απάντηση να σου δώσω.

• Μα, τελικά είναι Athina ή Athinai;

Παλιά ήταν Αθήναι, κάτι σαν πληθυντικός ευγενείας. Από το 1970 και μετά, καθιερώθηκε επίσημα το Αθήνα.

• Και γιατί όταν βγεις από το αεροδρόμιο δεν υπάρχει καμία πινακίδα που να γράφει ATHINA; Γιατί όλες γράφουν MARKOPOLO και MARKOPOLO; Who de fuck is Marko Polo?

Εσύ ακολούθα τους πολλούς, Χάινριχ.

• Μα τι σημαίνει «Come and take them» που γράφουν τα t-shirts στο Μοναστηράκι;

Μολών λαβέ, παλιοβησιγότθε.

Η ΑΘΗΝΑ ΜΕ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ

(ΚΑΛΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ)

• Ανηφόρες – κατηφόρες – ανηφόρες: «Η Αθήνα θυμίζει Σαν Φρανσίσκο».
• Σπασμένα πεζοδρόμια, τρύπες: «Είμαστε σεισμογενής περιοχή».
• Σεισμογενής περιοχή: «Ναι, αλλά είμαστε χτισμένοι πάνω σε βράχο, δεν έχουμε φόβο».
• Μονόδρομοι: «Μα δεν έχω από πού αλλού να περάσω. Δεν είδες που έχει παρκάρει ο άλλος;».
• Που έχει παρκάρει ο άλλος: «Δεν θα τρελαθώ εγώ, αγάπη μου. Θα το αφήσω όπου βρω».
• Θα το αφήσω όπου βρω: «Ένστικτο επιβίωσης. Ο γιατρός μου είπε να μην συγχίζομαι».
• Ανύπαρκτες ράμπες: «Δεν είναι ράμπα. Είναι σπασμένο πεζοδρόμιο».
• Μικρά πεζοδρόμια: «Δεν είναι μικρό το πεζοδρόμιο. Εσύ είσαι χοντρή, Χέλγκα».
• Τρελά λεωφορεία: «Εξαιρετικοί οδηγοί».
• Παντού προποτζίδικα: «Γουστάρουμε τον τζόγο».
• Όλοι μιλάνε στο δρόμο μόνοι τους: «Γουστάρουμε την επικοινωνία».
• Ναι, αλλά μόνοι τους: «Γουστάρουμε τα χεντ-σετς».
• Εγκαταλελειμμένος Εθνικός Κήπος: «Ζουν εκεί αγριόπαπιες».
• Σούπα από εντόσθια και πόδια ζώου: «Θεραπεία για το hangover».
• Hangover: «Είμαστε κεφάτοι άνθρωποι» ή «Somebody put something in my drink».

(AthensVoice, τ.217, 19.06.08)