ΠΑΝΙΚΟΒΑΛ ΠΕΝΤΑΚΟΣΑΡΙ: Παράδεισος, Κόλαση, Ψυχανάλυση, Pop.

Όπως σε λίγα χρόνια η νέα θρησκεία θα είναι ο Φόβος προς την Φύση, έτσι και το τωρινό ροκ είναι ήδη η νέα φόρμα μαζικού «εκκλησιασμού».- εν χορδαίς και οργάνοις, μπαλάντες και υψιπετείς κορώνες, all mashed up . Σώζεις την ψυχή σου μέσα στην αρένα. Από παντού ακούς το echo για αφύπνιση, κιθάρες συντονίζονται σε ένα περιβάλλον που σε καταπίνει, σε τεράστιες οθόνες βλέπεις τα γραφικά που σου δίδαξε η Παλαιά Διαθήκη (MTV), τα πανό με τις Δέκα Εντολές της Οικολογικής Συνείδησης ανεμίζουν και πλαντάζουν και ρίχνουν τοίχους από αέρα πάνω σου – ενώ τα λόγια του παπά (ο τραγουδιστής) κάνουν το πλήθος να εκστασιάζεται. Καλεί το ανθρώπινο είδος σε συναγερμό (κι αν είναι εύκολο, παρακαλώ, περιορίστε το shopping). Παράδεισος, Κόλαση, Ψυχανάλυση, Pop.

Έτσι, οι Coldplay ικανοποιούν πλήρως τις ανάγκες του «μαζικού εξαγνισμού στην αρένα» και τις προσδοκίες κάθε Μουσικής Εταιρίας που θέλει πια, όχι μόνο να πουλήσει κατεβάσματα στο i-tunes (έτσι κι αλλιώς, σκίζουν κι εκεί οι Coldplay) αλλά και να γεμίσει στάδια, να δημιουργήσει συλλογική συγκίνηση, να υποσχεθεί την πιθανή Σωτηρία σε κοινό που συνέχεια εξαπλώνεται. Οι Coldplay είναι ένα παράδειγμα υπερβατικού γκρουπ που, με μερικά singles εξαιρετικών μελωδιών, απέκτησε face value στον κοσμάκη – τις μανάδες, τις ανύπαντρες μεγαλοκοπέλες, τους φανς της Γκουίνεθ Πάλτροου, τη Βανδή, τους μελετητές των Γραφών, τους κληρικούς, τους απόμαχους που γυρεύουν παρηγοριά, αυτούς που αναζητούν λίγη Τέχνη παραπάνω σε μια σκατένια ζωή.

Οκ, let’s art. To «Viva La Vida» είναι τίτλος παρμένος από έργο της Frida Kahlo (ο πίνακας με τα καρπούζια). Εύκολο. Εναλλακτικός τίτλος του άλμπουμ, «Death And All His Friends». Ψαρωτικό. Στο εξώφυλλο μία χαρούμενα αναγνωρίσιμη μουσειακή καρτ-ποστάλ, ο πασίγνωστος πίνακας «Η Ελευθερία Οδηγεί Τον Λαό» του Ντελακρουά, άμεσος συνειρμός στην ηθική της μαζικής τέχνης. Λερωμένος με άσπρες μπογιές, σαν σύνθημα ιερόσυλο πάνω στα καθιερωμένα. Είναι τόσο επίμονη η προσπάθειά τους να «κάνουν τέχνη» που όλο το ένθετο φυλλαδιάκι του cd είναι γεμάτο «art» του Chris Martin, δηλαδή μουτζούρες και πατημένα σωληνάρια μπογιάς σε έργα κροπαρισμένα αψυχολόγητα, χωρίς εικαστική άποψη. Just art. Ακόμα και οι προβληματισμοί του στους στίχους του, όπως πάντα, είναι συνηθισμένα άγχη ενός απλού ρομαντικού – αχ, θα μείνω μόνος μου, δεν θέλω να είμαι στρατιώτης στον κόσμο τους, κάνε υπομονή και μην ανησυχείς, συνέχισε να μάχεσαι. Πάλι καλά που δεν έβαλαν στο εξώφυλλο τον «Γέρο Με Το Τσιμπούκι».

Ο Chris Martin όμως είναι καλός μουσικός. Έχει την πιο συγκινητική μελωδία στο μυαλό του και ξέρει να την μεταδίδει, έστω και με το (κλισέ) φαλτσέτο του που, ενώ υποσχέθηκε ότι στο νέο άλμπουμ δεν θα υπάρχει (ως ένδειξη ανανέωσης), το ακούς να προσπαθεί να βγει, αυθόρμητο, σε αρκετά σημεία του «Viva La Vida». Με αυταπάρνηση Γάλλου επαναστάτη το καταπιέζει και, πασχίζοντας ειλικρινά να ανανεώσει τον ήχο του γκρουπ, δίνει την ευθύνη της παραγωγής στον Brian Eno – και αυτό είναι το καλύτερο πράγμα που συμβαίνει στο cd. Ο Eno όπως πάντα δημιουργεί τοπία– να ποιός είναι τελικά ο ζωγράφος του «Viva» - και «σουρεαλίζει» ελαφρώς τα σλόγκαν και τους τίτλους. Στις πάντα κάπως υπερβολικές (προσωπική γνώμη) κιθάρες των Coldplay προσθέτει όμορφα ισορροπημένες λεπτομέρειες από ένα ζεστό, κόκκινο ας πούμε, «έθνικ» μουσικό λεξικό. (Έτσι κι αλλιώς, η ιδέα των Coldplay ήταν ότι τους επηρέασε μουσικά η Νοτιοαμερικάνικη περιοδεία τους και, μάλιστα, δηλώνουν ότι το άλμπουμ ηχογραφήθηκε μέσα σε ένα γυναικείο μοναστήρι, ένα μαγαζί με μαγικά τρικ, έναν φούρνο και μία εκκλησία. Είναι τόσο αφελής δήλωση που σου έρχεται να τους θυμίσεις τον απομονωμένο φάρο που είχε αγοράσει πριν χρόνια η Bjork και τον μετέτρεψε σε στούντιο – και να τους καταστρέψεις τη μέρα).

Ελαφριές ηλεκτρονικές φάσεις («Life In Technicolor»). Ελαφρύς αέρας φλαμένκο με παλαμάκια που ξεχνιούνται γρήγορα όσο ανεβαίνουν τα συναυλιακά, χορωδιακά φωνητικά, στο πολύ όμορφο «Cemeteries of London». Ελαφρύς afro-tribal ρυθμός στο «Lost!» που κρατιέται προκλητικά χαμηλά και ποτέ δεν ξεσπάει – και αυτό είναι σέξι (το έγραψαν ακούγοντας το «Sing» των Blur). Στο «42», ακούς βαρύ, ανατολίτικο, αραβικό ύφος σε εκδοχή soft μεταλλικού ροκ που μετά γκαζώνει και, ενώ έχεις μπερδευτεί, χαμηλώνει και πάλι ταπεινά και σε ξαναγυρίζει στην αρχή, δηλαδή ξαναγίνεται πιάνο μπαλάντα... Αλλού βρίσκεις λιγωμένα, νυσταγμένα, σέξι έγχορδα με μεταλλικές αναλαμπές σαν να μπαίνει η Ζεχρά πίσω από τα καφασωτά (στο «Yes» το οποίο κρύβει στο τέλος του και ένα δεύτερο τρακ, το κάπως βουδιστικό, βουνίσιο «Chinese Sleep Chant» με πολύ echo). Στο «Viva La Vida» τα έγχορδα γίνονται πιο κινηματογραφικά με «καρφώματα» σαν σκηνή αγωνίας ή λιωμένα, ευλύγιστα τράβελινγκ γύρω από την είμαι-θεά-φωνή του Martin, ενώ στο πανέμορφο «Lovers in Japan» φωνάζουν «soldiers» και «lovers» σαν κάλεσμα στα όπλα και θυμίζουν τόσο πολύ τους U2 που κανονικά αυτό το τραγούδι θα έπρεπε να τους στείλει πίσω για ψυχανάλυση, αλλά μάλλον δεν το έχουν καταλάβει, ή απλώς το χαίρονται. Στο τέλος του κομματιού κάνουν μία απότομη στροφή σε αυτό που γνωρίζουν καλά (και όχι τόσο καλά ο Bono), δηλαδή γίνονται αγαπούληδες, τρυφεροί και ζεστοί, ψιθυρίζοντας λόγια παρηγοριάς στην αρένα (κλασική στιγμή με αναπτήρες).

Ο αρχιμάστορας Eno, αυτό που κάνει στον «νέο ήχο» των Coldplay, είναι να κρατήσει συγκεντρωμένους καλόγουστα σε έναν στόχο, τους mainstream «πειραματισμούς» του γκρουπ, να τονίσει την «εξέλιξη» των συνθέσεων και να κάνει πιο ενδιαφέρουσα την γνώριμη δομή των τραγουδιών τους (mid-tempo, κιθάρες, πιάνο, υμνητικά ξεσπάσματα αρένας, η φωνή που σπάει σε φαλτσέτο λίγο πριν εκραγεί ο πλανήτης). Κρατάει μία θαυμάσια ισορροπία ανάμεσα στις δύο πλευρές, στο ταλέντο – και στο άγχος του Martin. Τους πείθει ότι είναι σημαντικοί, δηλαδή τους ξαπλώνει σε έναν καναπέ και τους πείθει ότι δεν θα πάνε στην Κόλαση αν είναι απλώς καλοί, ταλαντούχοι, μουσικοί. Ότι δεν είναι κακό να γράφεις όμορφες, «κολλητικές» μελωδίες και ότι κανένας δεν περιμένει από αυτούς τη νέα Guernica.